Φροντίδα Εγκεφαλικών και Καταγμάτων
Η Φυσικοθεραπευτική και Νοσηλευτική Αντιμετώπιση εγκεφαλικών και καταγμάτων είναι για τον Άκτιο ένα θεμελιώδες κεφάλαιο. Σκοπός των Μονάδων μας δεν είναι μόνον η φιλοξενία των ενοίκων με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αλλά και η συμβολή στην αποκατάστασή τους. Ο Άκτιος διαθέτει τον εξοπλισμό, την τεχνογνωσία και το ανθρώπινο δυναμικό, ώστε να παρέχει Υπηρεσίες Αποκατάστασης υψηλού επιπέδου και να συμβάλλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση εγκεφαλικών και καταγμάτων. Επιπλέον, λόγω της διαρκούς ενασχόλησής του με ασθενείς με Άνοια, διαθέτει και την πολύτιμη εμπειρία που αφορά στις ιδιαιτερότητες των νευροεκφυλιστικών παθήσεων.
Καλωσόρισμα
Στον Άκτιο, η υποδοχή κάθε καινούργιου ενοίκου είναι μια διαδικασία χαρούμενου καλωσορίσματος που γίνεται με επαγγελματισμό και γνώση. Την υποδοχή του καινούργιου ενοίκου αναλαμβάνουν ο Νοσηλευτικός και Ψυχοκοινωνικός Τομέας του Άκτιου: ο Προϊστάμενος Νοσηλευτής ή ο Υπεύθυνος Νοσηλευτής Βάρδιας και ο Ψυχολόγος ή ο Κοινωνικός Λειτουργός που βρίσκεται στον Άκτιο κατά την ώρα της εισαγωγής.
Συνέντευξη
Πρωταρχική μας μέριμνα είναι να νιώσει άνετα ο καινούργιος ένοικος. Ο Νοσηλευτής που ανέλαβε την πρώτη επαφή, γνωρίζεται μαζί του και του εξηγεί απλά και κατανοητά, το λόγο και το σκοπό της συνέντευξης που θα ακολουθήσει. Με τον τρόπο αυτό τον βοηθά να αντιληφθεί πως οι πληροφορίες που θα του ζητηθούν, θα χρησιμοποιηθούν προς δικό του όφελος, προκειμένου να καταρτιστεί ένα αναλυτικό και λεπτομερές πλάνο φροντίδας του. Στην περίπτωση που ο καινούργιος ένοικος δεν είναι σε θέση να δώσει ο ίδιος τις πληροφορίες που απαιτούνται, η λήψη του ιστορικού γίνεται σε συνεργασία με το συγγενικό του περιβάλλον.
Λήψη Ιστορικού
Η Νοσηλευτική Αξιολόγηση του καινούργιου ενοίκου εστιάζει κυρίως στους παρακάτω τομείς:
- Αντίληψη του ατόμου ως προς την κατάσταση της υγείας του
- Συνήθειες της καθημερινότητάς του
- Δραστηριότητες, γεγονότα και απαιτήσεις της καθημερινής του ζωής που επηρεάζουν ή επηρεάζονται από την λειτουργική του κατάσταση
- Φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνει
- Επίπεδο λειτουργικότητας
Αναφορικά με το επίπεδο λειτουργικότητας οι πληροφορίες που συλλέγονται αφορούν στα ακόλουθα στοιχεία:
- Αναπνευστικό: δυσφορία, πόνος κατά το βήχα, ταχυκαρδία, αιματηρή απόχρεμψη
- Κυκλοφορικό: καρδιά, πόνος, επεισόδια ταχυκαρδίας, ζάλη, συγκοπτικά επεισόδια
- Επικοινωνία: οποιοδήποτε πρόβλημα δυσχεραίνει την ικανότητα επικοινωνίας του ατόμου
- Διατροφή: όρεξη για φαγητό, αίσθηση ικανοποίησης από τα γεύματα, ιδιαίτερη δίαιτα, προβλήματα κατά την μάσηση και την κατάποση, αγαπημένες διατροφικές συνήθειες και αλλεργίες
- Λειτουργία εντέρου: συχνότητα κενώσεων, χρήση υπακτικών φαρμάκων
- Λειτουργία κύστης: συχνοουρία, ακράτεια ούρων, απώλεια ούρων, πόνος κατά την ούρηση
- Προσωπική εμφάνιση: ενδιαφέρον και ενασχόληση με την προσωπική εμφάνιση ή αδιαφορία
- Κινητικότητα – Ασφάλεια: είδη δραστηριοτήτων, βάδισμα, ατυχήματα, ισορροπία, αδυναμία, ζάλη, πόνος, γενική κινητική κατάσταση κάτω άκρων
- Αισθήσεις: όραση, ακοή, χρήση γυαλιών, ακουστικών ή άλλων βοηθητικών μέσων
- Ύπνος: νυχτερινή αφύπνιση, συχνότητα και διάρκεια αφύπνισης, αυπνία,χρησιμοποιούμενα φάρμακα για τον ύπνο
- Κοινωνική – Συναισθηματική – Γνωστική Κατάσταση: προβλήματα μνήμης, δυσκολίες κατανοήσεως λόγου, βραδύτητα στην ανταπόκριση σε ερεθίσματα, βραδύτητα στην λεκτική απάντηση, προσανατολισμός στο χώρο και στο χρόνο
Οι Μονάδες μας στελεχώνονται από έμπειρους Νοσηλευτές Πανεπιστημιακής Τεχνολογικής και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης οι οποίοι διαρκώς καταρτίζονται και επανεκπαιδεύονται στη Φροντίδα της 3ης Ηλικίας και των Ανθρώπων με Άνοια. Το Νοσηλευτικό Προσωπικό μας εργάζεται υπό την καθοδήγηση των Ειδικών: Ο Διευθύνων Νοσηλευτικής Υπηρεσίας, οι Προϊστάμενοι Νοσηλευτές, οι Υπεύθυνοι Βάρδιας και οι Μέντορες αναλαμβάνουν την επίβλεψη και τη Διεύθυνση του Νοσηλευτικού Τομέα του Άκτιου.
Οι Μονάδες μας στελεχώνονται από Φυσικοθεραπευτές ΤΕ με γνώσεις πάνω στην κινητοποίηση και την ενδυνάμωση νευρολογικών περιστατικών και καταγμάτων. Ταυτόχρονα, συνεργάζονται με το Νευρολόγο και τη Διεπιστημονική Ομάδα του Άκτιου, για το σχεδιασμό του πλάνου αποκατάστασης. Αυτονόητη είναι η συνεργασία του Φυσικοθεραπευτικού Τμήματος μας με τον Θεράποντα Ιατρό του εκάστοτε ενοίκου.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΩΝ
Κινησιοθεραπεία
Ο ασθενής υποβάλλεται σε Πρόγραμμα Ειδικών Ασκήσεων Κινησιοθεραπείας για να τονώσουν τον οργανισμό και να αποτρέψουν την ατροφία, ώστε με την αφαίρεση του γύψου να υπάρχει πλήρης κινητικότητα και μυϊκή ισχύς. Τα είδη της Κινησιοθεραπείας, ο χρόνος έναρξης και η διάρκειά τους εξαρτώνται από:
- Το είδος του κατάγματος.
- Την ηλικία του καταγματία.
- Την περιοχή του κατάγματος
Κατά την Κινησιοθεραπεία φροντίζουμε να είμαστε στα όρια του πόνου, να μην εμποδίζουμε την πώρωση και να αφήνουμε περιόδους ανάπαυσης στον ασθενή..
Μετά την πώρωση του κατάγματος οι ασκήσεις συνίστανται σε:.
- Υποβοηθούμενες ενεργητικές
- Ενεργητικές
- Ασκήσεις αντιστάσεων
- Παθητικές ασκήσεις
Μάλαξη: Συνήθως προηγείται της κινησιοθεραπείας. Οι απόψεις για τη χρησιμότητά της διίστανται. Είναι σημαντικό να τονίσουμε πως η μάλαξη δεν αυξάνει την κινητικότητα των αρθρώσεων και δεν δυναμώνει τους μύες, απλώς βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος και χαλαρώνει τοπικά το σπασμό των μυών, ελαττώνοντας τον πόνο..
Θερμοθεραπεία: Εφαρμόζεται κυρίως μετά την ακινητοποίηση με επιθέματα, δινόλουτρα, παραφινόλουτρο, υπέρηχους, διαθερμίες κ.α..
Κρυοθεραπεία: Τα τελευταία χρόνια κερδίζει έδαφος σε σχέση με τη θερμοθεραπεία. Παίζει σημαντικό ρόλο στον περιορισμό του τραυματισμού και της φλεγμονής που δημιουργείται απ’ αυτόν, ενώ η έγκαιρη εφαρμογή της μπορεί να μειώσει σημαντικά το χρόνο της αποκατάστασης.
Πρόγραμμα Φυσικοθεραπείας μετά από εγκεφαλικό
Τα εγκεφαλικά επεισόδια συνήθως οδηγούν σε αναπηρία, η οποία επηρεάζει δραματικά την κοινωνική και επαγγελματική ζωή του ασθενούς. Η ξαφνική αλλαγή στις ικανότητες και δραστηριότητες του ατόμου επηρεάζει άμεσα όχι μόνο τον ίδιο τον ασθενή, αλλά και το οικείο περιβάλλον του. Η Φυσικοθεραπεία μετά από εγκεφαλικό στοχεύει στη βελτίωση των κινητικών δυσλειτουργιών των ασθενών, με σκοπό την ανεξαρτησία τους και την επανένταξη τους στο κοινωνικό σύνολο.
Τα προβλήματα που συνήθως παρουσιάζονται έπειτα από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο είναι τα εξής:
- Αδυναμία ή παράλυση στη μία πλευρά του σώματος η οποία μπορεί να είναι σε όλη την πλευρά, μόνο στο πόδι ή μόνον στο χέρι
- Σπαστικότητα, μυϊκή δυσκαμψία και επώδυνοι μυϊκοί σπασμοί
- Διαταραχές στην ισορροπία και στη νευρομυϊκή συναρμογή
- Προβλήματα έκφρασης και κατανόησης του γραπτού και προφορικού λόγου
- Άγνοια για την ύπαρξη του μισού σώματος
- Πόνος
- Προβλήματα μνήμης, σκέψης, προσοχής και εκμάθησης
- Διαταραχές ούρησης και αφόδευσης
- Κόπωση
- Δυσκολία στον έλεγχο των συναισθημάτων
- Κατάθλιψη
- Δυσκολίες στην αυτοεξυπηρέτηση
Το Πρόγραμμα Φυσικοθεραπείας πρέπει να ξεκινήσει άμεσα, δηλαδή εντός 5-7 ημερών από την εμφάνιση του επεισοδίου, ασχέτως με το αν υπάρχουν μικρά ή μεγάλα κινητικά προβλήματα, διαφορετικά υπάρχει μεγάλος κίνδυνος μονιμοποίησης τους. Δεν είναι τυχαίο, ότι ακόμα και στις ΜΕΘ των νοσοκομείων, οι Φυσικοθεραπευτές είναι από τους πρώτους που ενεργοποιούνται για τη βελτίωση της υγείας των ασθενών με εγκεφαλικό επεισόδιο.
Το Πρόγραμμα Φυσικοθεραπείας αρχικά περιλαμβάνει αναπνευστικές ασκήσεις, παθητική κινητοποίηση των μυών που έχουν παραλύσει και ενεργητική κινητοποίηση ή ασκήσεις με αντίσταση για τους μυς που λειτουργούν φυσιολογικά. Σκοπός του Προγράμματος Φυσικοθεραπείας είναι η διατήρηση του σώματος του ασθενούς σε τέτοια κατάσταση, ώστε καθώς ο θρόμβος απομακρύνεται ή η αιμορραγία απορροφάται από τον οργανισμό, να αρχίσει να ανακτά τις δυνάμεις και την κινητικότητα που είχε, πριν το εγκεφαλικό επεισόδιο. Τότε θα ξεκινήσουν οι ασκήσεις από καθιστή και όρθια θέση, οι ασκήσεις ισορροπίας και τέλος, αυτές που αφορούν στην επανένταξη του ασθενούς στις καθημερινές κοινωνικές δραστηριότητές του.
Πρόγραμμα Παρέμβασης μετά από Πτώση ή Κάταγμα
Το Πρόγραμμα Παρέμβασης σε έναν τραυματία από πτώση ή κάταγμα, πρέπει να αρχίσει να εφαρμόζεται από την πρώτη μέρα, επειδή το κάταγμα συνήθως προϋποθέτει την ακινητοποίηση μίας περιοχής ή ολόκληρου του σώματος για ένα χρονικό διάστημα. Έτσι, η έλευση της πώρωσης και οι ελεύθερες αρθρώσεις θα έχουν πλήρη κινητικότητα.
Είναι γνωστό ότι, όταν οι μύες ακινητοποιηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, χάνουν σταδιακά τον τόνο τους και μειώνεται η ελαστικότητά τους. Η έλλειψη κίνησης προκαλεί μυϊκή ατροφία, οίδημα, συμφύσεις και σημαντικό περιορισμό των κινήσεων των αρθρώσεων. Στο στάδιο της ακινητοποίησης εκτελούνται ισομετρικές ασκήσεις για την πρόληψη της ατροφίας των μυών. Ταυτόχρονα βελτιώνεται και η κυκλοφορία. Μεγάλη σημασία δίνεται και στις αναπνευστικές ασκήσεις, καθώς και των αρθρώσεων που βρίσκονται περιφερικά του κατάγματος.
Το πρόγραμμα αποκατάστασης εξαρτάται από:
- ον τύπο του κατάγματος
- το είδος της ορθοπεδικής θεραπείας
- την ηλικία και την γενική κατάσταση του ασθενούς
Σκοπός της φυσικοθεραπείας για έναν καταγματία είναι:
- Να ανακουφίσει τον ασθενή από τον πόνο
- Να χαλαρώσει το σπασμό των μυών
- Να μειώσει το οίδημα
- Να διευκολύνει την κυκλοφορία
- Να διατηρήσει καλή κινητικότητα των αρθρώσεων
- Να διατηρήσει σε καλή κατάσταση τους μύες
- Να προλάβει την μυϊκή ατροφία
- Να βοηθήσει το αναπνευστικό σύστημα με ειδικές ασκήσεις
- Να προλάβει τις επιπλοκές
- Να αποκαταστήσει τον καταγματία στο συντομότερο δυνατό χρόνο
Ηλεκτροθεραπεία
Η χρησιμότητα της ηλεκτροθεραπείας στην αποκατάσταση είναι αδιαπραγμάτευτη. Καθώς το νευρομυϊκό σύστημα δουλεύει με ηλεκτρικά ερεθίσματα, με τη χρήση φαραδικών ρευμάτων προκαλούμε συσπάσεις σε αδύναμους μύες (πχ έπειτα από κάταγμα) ή μη νευρωμένους μύες (πχ μετά από εγκεφαλικό). Τα ρεύματα TENS είναι τα αγαπημένα των φυσικοθεραπευτών! Βρίσκονται σε ευρεία χρήση κυρίως επειδή είναι αναλγητικά.
Ο Άκτιος διαθέτει φορητή συσκευή ηλεκτροθεραπείας για ενίσχυση του θεραπευτικού αποτελέσματος ακόμα και με χρήση στο δωμάτιο, εάν ο ένοικος δεν δύναται να μεταφερθεί στο χώρο του φυσικοθεραπευτηρίου.
Οι Μονάδες του Άκτιου είναι εξοπλισμένες με μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας: Στον εξοπλισμό του Άκτιου περιλαμβάνονται:
- Στατικό ποδήλατο παθητικής γυμναστικής: ένα από τα αγαπημένα εργαλεία του Άκτιου! Μας έχει βοηθήσει σε πολλά δύσκολα περιστατικά που η ελλιπής επικοινωνία με τον ασθενή, δεν επέτρεπε περαιτέρω συνεργασία. Η ταχύτητα και η δύναμη ρυθμίζονται ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενούς, ενώ το βασικό του πλεονέκτημα είναι πως όταν παρουσιαστεί μυϊκός σπασμός, αντιστρέφει την κίνηση μέχρι αυτός να λυθεί. Διαθέτει και επιλογή ισομετρικής κίνησης που σημαίνει ότι η δύναμη που βάζει το ποδήλατο είναι ίση και αντίθετη με αυτήν του ασθενούς, ενώ είναι πολύ χρήσιμο σε εγκεφαλικά, κατάγματα, Parkinson και Άνοια.
- Στατικό ποδήλατο ενεργητικής γυμναστικής: το χρησιμοποιούμε όταν ο ασθενής που ξεκινά με το παθητικό ποδήλατο, χρειάζεται πλέον μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας. Η δύναμή του είναι ρυθμιζόμενη, ενώ η ταχύτητά του εξαρτάται αποκλειστικά από το χρήστη. Το χρησιμοποιούμε σε πρώιμα στάδια Άνοιας όπου ο ασθενής διατηρεί μια καλού βαθμού επικοινωνία και επίσης, σε ασθενείς που μας επισκέπτονται αποκλειστικά για αποκατάσταση και χρειάζονται αύξηση της αντοχής και ενδυνάμωση.
- Σκάλες – Διάδρομος: οι νευρολογικές βλάβες από Άνοια, Parkinson ή εγκεφαλικό προκαλούν κινητικό έλλειμμα και μία από τις μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς τους, είναι το ανέβασμα και το κατέβασμα μίας σκάλας, αλλά και η βάδιση. Στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης αποκατάστασης που προσφέρει ο Άκτιος εντάσσεται η χρήση του διαδρόμου με μπάρες και σκαλοπάτια στον οποίο ο ασθενής εκπαιδεύεται στη σωστή θέση, στη βάδιση και στην ασφαλή μετακίνησή του πάνω σε σκάλες.
- Ηλεκτρικός Διάδρομος: Το δεύτερο βήμα στην επανεκπαίδευση της βάδισης γίνεται με τον ηλεκτρικό διάδρομο. Ο ασθενής αναπτύσσει πάνω του την αίσθηση της ισορροπίας και γενικότερα ενισχύει την ιδιοδεκτικότητά του. Τα οφέλη της βάδισης είναι γνωστά και αφορούν σε επαναφορά έπειτα από κάταγμα ή πτώση, καθώς και σε διάφορες παθήσεις όπως Άνοια, Parkinson, εγκεφαλικά ή οποιαδήποτε πάθηση δημιουργεί κινητικό έλλειμμα.
- Ελλειπτικό Μηχάνημα: Της ίδιας λογικής με τον ηλεκτρικό διάδρομο είναι και το ελλειπτικό μηχάνημα. Σκοπός του είναι όχι μόνο να γυμνάσει τους μυς των ποδιών, αλλά και να αυξήσει την ιδιοδεκτικότητα του ασθενούς, ώστε να γίνει πιο λειτουργικός.
- Πολυμηχάνημα με βάρη: Σε ένα πλάνο αποκατάστασης μεγάλη σημασία έχει και η ενδυνάμωση. Ο Άκτιος διαθέτει πολυμηχάνημα με βάρη στο οποίο γυμνάζονται οι μεγάλες μυϊκές ομάδες (δικέφαλοι, τρικέφαλοι, τετρακέφαλοι, προσαγωγοί, απαγωγοί κ.α.), ενώ παράλληλα γίνεται και συνδυασμός κινήσεων κάνοντας κωπηλασία. Είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για σχεδόν όλες τις παθήσεις που απαιτούν μυϊκή ενδυνάμωση.
- Υπέρηχος: Η εφαρμογή του υπερήχου είναι δεδομένη περισσότερο σε δυσκαμψίες, ρευματοειδείς διεργασίες ή μετά από τραυματισμό και παρατεταμένη ακινησία. Ο Υπέρηχος βοηθά στην αύξηση του εύρους κίνησης οποιασδήποτε άρθρωσης, για οποιονδήποτε λόγο. Ο Άκτιος διαθέτει φορητή συσκευή για εύκολη πρόσβαση κάθε ασθενούς σε αυτήν.
- Μηχανήματα Wii: Το Wii είναι μία συσκευή ισορροπίας που συνδυάζει τη διασκέδαση με την άθληση και ανιχνεύει την κίνηση του παίχτη – χρήστη.
Το Wii Fit “αντιλαμβάνεται” το βάρος, τις κινήσεις και την ισορροπία του χρήστη, και σε συνδυασμό με το ανάλογο λογισμικό λειτουργεί διαδραστικά. Με αυτόν τον τρόπο επιτρέπει την πραγματική συμμετοχή του σώματος σε όλες τις εικονικές δραστηριότητες, ενώ δρα με αεροβική γυμναστική, γιόγκα, χορό, ασκήσεις και παιχνίδια που περιλαμβάνουν ισορροπία, αθλήματα, κ.α.
Το Wii sports προτείνει έναν εντελώς καινούριο τρόπο για να αθληθεί κάποιος από το σαλόνι του σπιτιού του. Μπορεί κανείς να παίξει τένις, μπέιζμπολ, γκολφ, μπόουλινγκ, ξιφασκία ή μποξ. Όσο ο παίκτης βελτιώνεται τόσο αυξάνεται το επίπεδο δυσκολίας, διατηρώντας με αυτό τον τρόπο το ενδιαφέρον του και την ανταγωνιστικότητα. Δεν υπάρχει περιορισμός στις δυνατότητες του χρήστη, αφού το παιχνίδι προσαρμόζεται και δίνει ερέθισμα για βελτίωση.
Από τον Άκτιο που αγαπά την κίνηση και χρησιμοποιεί τις νέες τεχνολογίες δε θα μπορούσε να λείπει ένα τέτοιο εργαλείο. Σε ένα ψηφιακό περιβάλλον μέσα σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα, η χρήση των μηχανημάτων Wii αποτελούν τον καλύτερο τρόπο για να συνδυάσουμε τη διασκέδαση με τη δραστηριότητα, ειδικά σε ομάδες ηλικιωμένων που εύκολα χάνουν το ενδιαφέρον τους.
- Μηχάνημα Ηλεκτροθεραπείας: εκκρεμεί